) تولید محصولات دخانی در هشتماهه سال 1401
مجموع تولید داخلی انواع سیگارت در هشت ماهه سال جاری حدود (07/47 میلیارد نخ) میباشد که نسبت به مدت مشابه سال قبل (05/40 میلیارد نخ) حدود 18 درصد افزایش را نشان میدهد. همچنین مجموع تولید تنباکوی کشور در هشت ماهه سال 1401 به میزان 2727 تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل یعنی 2372 تن، 15 درصد افزایش داشته است.
2) کشاورزی
عامل عمده کشت توتون و تنباکو در سطح کشور، شرکت دخانیات ایران میباشد که برنامه کشت و تولید اعلامی از سوی آن شرکت برای سال زراعی 1401-1400، کشت 3765 هکتار توتون و 405 هکتار تنباکو و تولید 7000 تن توتون و 750 تن تنباکو میباشد. براساس آمار مجوزهای صادره در سال زراعی 1401-1400 حدود 22 شخص حقیقی و حقوقی واجد شرایط دیگر نسبت به اخذ مجوز خرید، حمل و فروش برگ توتون و تنباکو به میزان مجموعاً 17/14313 تن اقدام نمودهاند.
3) بازرگانی
الف- واردات
مجموع واردات انواع تنباکوی معسل منتهی به مهرماه سال 1401 صفر بوده که در مقایسه با سال قبل (148.752 کیلوگرم)، کاهش 100 درصدی داشته است.
ب- صادرات
طی هشت ماهه سال جاری بیش از 51 تن تنباکوی سنتی، بیش از 270 تن تنباکوی معسل و 4640 تن توتون صادر گردیده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل (تنباکوی سنتی 78 تن و تنباکوی معسل 438 تن) به ترتیب 34 و 32 درصد با کاهش صادرات مواجه بوده که مشکلات اقتصادی، تحریمها و موانع موجود در امر صادرات به سایر کشورها عمده دلایل آن میباشد و درخصوص توتون 104 درصد افزایش صادرات بوده و میزان صادرات سیگارت در این بازه زمانی 219 میلیون نخ بوده است، که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته (328 میلیون نخ) 33 درصد کاهشی بوده است.
ج-توزیع:
تاکنون حدود 5657 فقره مجوز نوزیع سراسری و استانی صادر شده است.
تاکنون 48000 پروانه خردهفروشی محصولات دخانی صادر شده است و از ابتدای مرداد ماه سال 1395 توزیع سیگارت توسط واحدهای صنفی فاقد مجوز توزیع کالای دخانی ممنوع میباشد.
صدور کلیه مجوزهای توزیع محصولات دخانی سراسری و استانی از ابتدای سال 1397 از طریق سامانه بهینیاب صورت میپذیرد.
4) پیشگیری و مبارزه با قاچاق کالای دخانی:
با توجه به میزان تولید سیگارت در داخل کشور منتهی به آبان ماه سال 1401 (07/47 میلیارد نخ) و نسبت آن با مدت مشابه سال قبل (05/40 میلیارد نخ)، قاچاق روند کاهشی داشته است .
5) وصول و ایصال حق انحصار تولید و واردات
در بخش وصول و ایصال حقوق دولتی، ستاد صنایع دخانی از محل فروش برچسب امنیتی، حق انحضار واردات (10%)، حق انصار تولید (2%) و مجوز توزیع منتهی به آبان ماه سال 1401 مبلغ 3.256.424.524.179 ریال اخذ نموده که نسبت به مدت مشابه سال قبل (2.318.173.275.874 ریال) به میزان 40 درصد افزایش داشته است.
بخش تولید، امور صنعتی و استاندارد
جدول مقایسهای واحدهای فعال دخانی در هشت ماهه سال 1401 و مقایسه با مدت مشابه سال قبل
ردیف
عنوان
هشت ماهه 1400
مجموع هشت ماهه 1400
هشت ماهه 1401
مجموع هشت ماهه 1401
سیگارت
تنباکو
1
تعداد واحدهای فعال
25
43
68
22
74
96
جدول مقایسهای وضعیت تولید سیگارت و انواع تنباکو (معسل، سنتی) و مقایسه با مدت مشابه سال قبل
شرح فعالیت
واحد
هشت ماهه سال 1400
هشت ماهه سال 1401
درصد تغییرات
تولید سیگارت
میلیارد نخ
40/05
47/07
18
2
تولید تنباکو
تن
2.372
2.727
15
3
صدور و تمدید مجوز تأسیس، تولید (آمار درج شده فقط به آمار ستاد اشاره دارد و آمار ادارات صمت استانها لحاظ نشده است)
فقره
48
11
-77
4
صدور موافقت اصولی
-
50
∞
جدول مقایسه میزان تولید سیگارت و انواع تنباکوی (سنتی، معسل) طی سالهای 1391-1400
انواع محصولات دخانی
سال 91
سال 92
سال 93
سال 94
سال 95
سال 96
سال 97
سال 98
سال 99
سال 1400
سیگارت (واحد: میلیون نخ)
39,964
38,072
29,181
30,014
44,951
49,196
48,192
54,846
58,744
62,475
انواع تنباکو (سنتی، معسل) (واحد: کیلوگرم)
734,964
798,875
241,572
279,800
393,171
1,435,445
2,235,497
2,563,016
4,419,268
4,886,790
جدول آمار واردات محصولات دخانی در هشت ماهه سال 1401 و مقایسه آن با مدت مشابه سال قبل
نام کالا
هشت ماهه
1400
1401
نخ
تنباکوی معسل
کیلوگرم
148,725
0
-100
جدول آمار صادرات محصولات دخانی در هشت ماهه سال 1401 و مقایسه آن با مدت مشابه سال قبل
نسبت تغییرات
میلیون نخ
328
219
-33
تنباکو سنتی
78,557
51,861
-34
تنباکو معسل
438,315
270,804
-38
توتون
2,274,299
4,640,370
104
دلیل عمده کاهش صادرات محصول نهایی دخانی، اولویت تأمین نیاز بازار داخلی با توجه به میزان مصرف میباشد. از دلایل دیگر کاهش صادرات، بالا بودن هزینه تولید و در نتیجه بالا بودن قیمت تمامشده نهایی است که امکان صادرات و رقابت در بازارهای صادراتی را برای ایران کمتر میکند.
جدول آمار واردات و صادرات محصولات دخانی به تناژ و ارزش دلاری آن در هشت ماهه سال 1401 برگرفته از مرکز آمار گمرک ج.ا.ایران
شرح کالا
کد تعرفه
وزن (تن)
ارزش میلیون دلار
واردات انواع کالای دخانی
24
8500
47
صادرات انواع کالای دخانی
500
8
جدول عاملین توزیع کالاهای دخانی سراسری و استانی فعال تا تاریخ 1401/08/03
عنوان مجوز
استانی
4246
5350
26
سراسری
262
307
17
مجموع
4508
5657
جدول برنامه شرکت دخانیات ایران در تولید و خرید توتون
استان
سال زراعی 1401-1400
پیش بینی سطح زیر کشت (هکتار)
پیش بینی میزان تولید (تن)
خرید آبان ماه (تن)
گلستان
2130
3700
324/1
مازندران
505
850
46
گیلان
390
98/8
کردستان
680
1500
185/6
5
آذربایجان غربی
60
100
3765
7000
654/5
جدول برنامه شرکت دخانیات ایران در تولید و خرید تنباکو در سال زراعی 1401-1400
نوع
میزان پیش بینی سطح زیر کشت (هکتار)
میزان پیش بینی تولید (تن)
خرید آبان (تن)
اصفهان
صادراتی
150
250
خوانساری
اصفهانی
30
کاشانی
20
بوشهر
برازجانی
33/5
خراسان رضوی
ارداک
200
مرکزی
فارس
جهرمی و هکانی
405
750
جدول مقایسه تولید، واردات، صادرات و برآورد قاچاق و مصرف سیگارت طی هشت ماهه سالهای 1400 و 1401
شرح
جمع تولید در کشور
واردات رسمی
صادرات
./33
0/22
برآورد قاچاق
3/6
1/8
*
برآورد مصرف
43/33
48/66
12/2
جدول وصول و ایصال هشت ماهه سال 1401 حق انحصار تولید و مقایسه آن با مدت مشابه سال قبل
هشت ماهه سال
هالوکرام (برچسب ایمنی)
حق انحصار واردات 10%
حق انحصار تولید 2%
توزیع
فیشهای بین راهی
جمع (ریال)
50,000,000
2,308,880,665,004
977,150,000
8,265,460,870
2,318,173,275,874
40
223,550,000
3,253,884,580,379
894,500,000
1,421,893,800
3,256,424,524,179
با توجه به جدول فوق ملاحظه میگردد که میزان وصولی دولت برای هشت ماهه سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته 40 درصد افزایش نشان میدهد.
طبق بودجه ابلاغی سال 1401، میزان عایدات وصولی دولت فقط از هالوگرام، حق انحصار واردات، و 2 درصد حق انحصار تولید، صدور مجوزهای توزیع و تولید مبلغ 385 میلیارد تومان تا پایان سال میباشد. علاوه براین برای تولید با نشان ایرانی و تولید با نشان بین المللی انواع سیگارت به ترتیب 35 و 45 درصد مالیات بر ارزش افزوده ژرداخت میشود که انتظار میرود مبلغ وصولی آن تاکنون به بیش از 7000 میلیارد تومان برسد.