افزایش های مداوم مالیاتی، قاچاق سیگار را تشویق کرده،صنعت سیگار قانونی را تضعیف کرده، بر درآمد کشاورزان تأثیر منفی گذاشته و اهداف مالی دولت را از بین برده است

برند esse از کره جنوبی و mond از امارات متحده عربی، دو برندی هستند که بیشترین میزان قاچاق را به هند دارند.افزایش مداوم مالیات، مشکل سیگارهای غیرقانونی در هند را تشدید کرده است. هند دومین تولیدکننده بزرگ تنباکو در جهان و یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان آن است. این صنعت برای ۴۵.۷ میلیون نفر از مردم هند، از جمله کشاورزان، کارگران کشاورزی و کارگران کارخانه، اشتغال ایجاد کرده است. محصولات تنباکو سالانه ۸.۶۷ میلیارد دلار درآمد مالیاتی و ۱.۴۵ میلیارد دلار درآمد ارزی از صادرات برای کشور به همراه دارند. در مجموع، این بخش حدود ۲۰۴.۸ میلیارد دلار در سال به اقتصاد هند کمک می‌کند. اما هند الگوی منحصربه‌فردی در مصرف تنباکو دارد. سیگارهای قانونی تنها ۱۰٪ از کل مصرف تنباکو را تشکیل می‌دهند و ۹۰٪ باقی‌مانده شامل ۲۹ نوع محصول دیگر مانند بی‌دی، تنباکوی جویدنی، خینی   متأسفانه سیگارهای غیرقانونی است.

به لحاظ آماری، سرانه مصرف سیگار در هند یکی از کمترین نرخ‌های جهان است: تنها ۹۰ نخ در سال. در مقایسه، این رقم در چین (بزرگ‌ترین مصرف‌کننده سیگار) ۱۹۷۱ نخ و در روسیه (رتبه دوم) ۱۵۴۲ نخ است. با اینکه هند ۱۸٪ از جمعیت جهان را دارد، تنها ۱.۷٪ از مصرف جهانی سیگار را به خود اختصاص داده است.

دلیل اصلی این وضعیت مالیات‌های بیش از حد بالا بر سیگارهای قانونی است که باعث شده خرید آن برای اکثر مصرف‌کنندگان مقرون‌به‌صرفه نباشد. طبق داده‌های سازمان جهانی بهداشت (who)، مالیات سیگار در هند ۵.۷۱٪ از سرانه تولید ناخالص داخلی (gdp) را تشکیل می‌دهد؛ یعنی:  ۱۴ برابر بالاتر از آمریکا، ۷برابر بالاتر از ژاپن، ۶ برابر بالاتر از چین و آلمان، ۵ برابر بالاتر از روسیه و کانادا، ۴ برابر بالاتر از پاکستان ، ۳ برابر بالاتر از مالزی و تایلند، بیش از ۲ برابر بالاتر از انگلستان و استرالیا.  در نتیجه، مانند انگلستان و استرالیا، کاهش توان خرید در هند موجب رشد بازار سیگارهای غیرقانونی شده است. بین سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۳، میزان سیگارهای غیرقانونی در کشور افزایش چشمگیری داشته است.

قیمت بالای سیگارهای قانونی باعث شده بسیاری از مصرف‌کنندگان به سمت سیگارهای غیرقانونی روی بیاورند که به دلیل فرار مالیاتی ارزان‌تر فروخته می‌شوند. بر اساس گزارش euromonitor international، هند چهارمین بازار بزرگ سیگار غیرقانونی در جهان است و این محصولات ۲۶.۱٪ از بازار را تشکیل می‌دهند. یعنی تقریباً از هر ۳ سیگار مصرفی در هند، ۱ نخ غیرقانونی است. برآوردها نشان می‌دهد دولت هند سالانه ۲.۵ میلیارد دلار درآمد مالیاتی را به دلیل قاچاق سیگار از دست می‌دهد. افزون بر این، قاچاق سیگار باعث ضرر اقتصادی در زنجیره تأمین، کاهش فرصت‌های شغلی و افزایش مصرف محصولات بی‌کیفیت و غیرقانونی می‌شود. قاچاقچیان، از تفاوت‌های مالیاتی بهره می‌برند و طبقه متوسط و جوانان هند را هدف قرار می‌دهند. در حالی که روزانه گزارش‌هایی از کشف محموله‌های قاچاق سیگار در رسانه‌های هند منتشر می‌شود، اما بسیاری از محموله‌ها به دلیل حجم زیاد از نظارت گمرکی فرار می‌کنند و در مغازه‌های کوچک سراسر کشور به راحتی در دسترس هستند.

شارد تاندان، مدیر مؤسسه تنباکوی هند (tii) می‌گوید: «مالیات‌های ناعادلانه بر تنباکو باعث ایجاد تفاوت قیمت‌های چشمگیر بین سیگارهای قانونی، سایر محصولات تنباکویی و سیگارهای غیرقانونی شده است.» اگرچه سیگارها تنها ۱۰٪ از کل مصرف تنباکو در هند را تشکیل می‌دهند (حتی با احتساب سیگارهای غیرقانونی)، اما ۸۰٪ از درآمد مالیاتی تنباکو را تأمین می‌کنند. با این حال، افزایش‌های پیاپی مالیاتی نه تنها باعث کاهش مصرف تنباکو نشده، بلکه مصرف کلی افزایش یافته است؛ البته به نفع سیگارهای غیرقانونی و سایر محصولات بدون مالیات. طبق آمار tii، usda، fao و هیئت تنباکوی هند، مصرف سیگارهای قانونی بین سال‌های ۱۹۸۱ تا ۲۰۲۳، ۲۸٪ کاهش یافته است، در حالی که مصرف سایر محصولات تنباکویی، از جمله سیگارهای غیرقانونی، ۷۰٪ رشد کرده است.

افزایش مالیات در هند همواره با رشد سیگارهای غیرقانونی همراه بوده است. برای مثال:

۲۰۱۲ تا ۲۰۱۷: مالیات بر سیگار سالانه ۱۵.۷٪ افزایش یافت، اما درآمدهای مالیاتی تنها ۴.۷٪ رشد کرد.

۲۰۱۷: مالیات بر سیگار ۶٪ افزایش یافت. 

جولای ۲۰۱۷: اجرای مالیات بر کالاها و خدمات (gst)، که میانگین ۱۳٪ مالیات اضافی بر سیگارهای قانونی تحمیل کرد. 

۲۰۲۰: مالیات ۱۳٪ دیگر افزایش یافت. 

۲۰۲۳: مالیات ۱۶٪ دیگر افزایش یافت. تاندان هشدار می‌دهد: «افزایش‌های مداوم مالیاتی، قاچاق سیگار را تشویق کرده، صنعت سیگار قانونی را تضعیف کرده، بر درآمد کشاورزان تأثیر منفی گذاشته و اهداف مالی دولت را از بین برده است.»

هند دومین تولیدکننده بزرگ تنباکو در جهان است، اما مشکل قاچاق سیگار، درآمد کشاورزان را تحت تأثیر قرار داده است. بی. وی. جاوار گودا، رئیس فدراسیون انجمن کشاورزان هند (faifa) می‌گوید: «مالیات بیش از حد بالا باعث شده است که یک بازار عظیم از سیگارهای قاچاق در کشور ایجاد شود. سیگارهای غیرقانونی اکنون یک‌چهارم کل بازار هند را تشکیل می‌دهند.» این موضوع کاهش شدید خرید تنباکوی داخلی برای تولید سیگارهای قانونی را به دنبال داشته و درآمد کشاورزان بشدت کاهش یافته است. بر اساس داده‌های faifa، قاچاق سیگار باعث شده است که تولید تنباکوی fcv در هند از ۳۱۶ میلیون کیلوگرم در سال ۲۰۱۳ به ۱۸۹ میلیون کیلوگرم در ۲۰۲۱ کاهش یابد، که این کاهش معادل از بین رفتن ۲۴۰ میلیون روز کاری در مناطق تولید تنباکو است. در نهایت، مالیات‌های بالا نه تنها به صنعت و کشاورزان آسیب زده، بلکه باعث شده است که قاچاقچیان سیگار سودهای کلانی کسب کنند و دسترسی مصرف‌کنندگان به محصولات بی‌کیفیت و غیرقانونی افزایش یابد.

مترجم: علی سرورنیا